भारतीय काकडी ठरतेय जगात ‘भारी’, भारतासाठी अभिमानास्पद अशी गोष्ट, वाचा
आमचे सर्व लेख मिळवण्यासाठी फॉलो करा : फेसबुक | ट्विटर | इंस्टाग्राम | टेलिग्राम । शेअरचॅट
–
व्हिडिओजसाठी फॉलो करा : इनमराठी युट्यूब चॅनल
===
काकडी म्हटली, की डोळ्यांसमोर काकडीची कोशिंबीर, खमंग काकडी, काकडीची पचडी हे पदार्थ येतात. अगदी डोळ्यांवर ठेवलेल्या काकडीच्या चकत्या ही दिसतात.
—
आमचं युट्यूब चॅनल आणि त्यावरचे व्हिडिओज बघण्यासाठी चॅनलला फॉलो करा :
—
उष्णता कमी करण्याचा गुणधर्म असणारी काकडी ही आयुर्वेदात महत्वाचं औषध तर आहेच, पण सोबत आपली पचनशक्ती वाढवणारी आणि उष्णतेच्या विकारांमध्ये गुणकारी ठरणारी आहे. आता तुम्ही म्हणाल की हे काकडी पुराण कशासाठी? तर याच बहुगुणी काकडीने भारताला ‘पिकल किंग ऑफ द वर्ल्ड’ बनवले आहे. कसे? चला तर पाहुयात.
ताज्या घडामोडीनुसार, भारत ‘पिकल किंग ऑफ द वर्ल्ड’ म्हणून उदयास आला आहे. गेल्या आर्थिक वर्षात २०० दशलक्ष कृषी प्रक्रिया उत्पादने, साधी काकडी, पिकलिंग काकडी, खिरे किंवा कॉर्निकॉन्सच्या निर्यातीचा टप्पा ओलांडल्यामुळे, भारत जगातील काकडी आणि खिरे / घेरकिन्सचा सर्वात मोठा निर्यातदार बनला आहे.
या काकडीची लागवड, प्रक्रिया आणि निर्यात भारतात १९९० च्या दशकात कर्नाटकात अल्प प्रमाणात सुरू झाली आणि नंतर तमिळनाडू, आंध्र प्रदेश आणि तेलंगणा या शेजारील राज्यांमध्ये ती विस्तारली. जगातील काकडीच्या गरजेच्या १५% उत्पादन भारतात होते. विशेष म्हणजे भारतात कर्नाटक, तामिळनाडू, आंध्र प्रदेश आणि तेलंगणा या राज्यांमध्ये लोणच्याची काकडी प्रक्रिया करून जगाला निर्यात केली जाते.
२० हून अधिक देशांमध्ये ही काकडी आयात केली जाते. यामध्ये यूएसए, फ्रान्स, जपान, दक्षिण कोरिया, कॅनडा, इस्रायल, जर्मनी यासारख्या प्रमुख देशांचा समावेश आहे.
अहवालानुसार, भारतातील सुमारे ९०००० लहान आणि अल्पभूधारक शेतकरी, कंत्राटी शेती अंतर्गत काकडी किंवा खिर्‍याची लागवड करतात. त्यांचे वार्षिक उत्पादन क्षेत्र ६५००० एकर आहे. सरासरी, ४०००० रुपयांच्या निव्वळ उत्पन्नासह एक काकडी उत्पादक शेतकरी ८०००० रुपये कमावतो.
मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, भारताने एप्रिल-ऑक्टोबर २०२१ दरम्यान $114 दशलक्ष मूल्यासह १२३८४६ मेट्रिक टन (MT) काकडी आणि घेरकिन्सची निर्यात केली आहे. २०२०-२१ मध्ये भारताने २२२३५१५ MT काकडी पाठवली होती आणि ती ही $223 दशलक्ष मूल्यासह!
—
- काकडीचे ‘सगळे’ फायदे माहित नसतील, तर आरोग्य उत्तम राखणं खूपच कठीण जाईल!
- अनेक आरोग्यादायी फायदे देणारा पदार्थ तुमच्या घरात आहे! कोणता पदार्थ? जाणून घ्या.
—
भारतात ५१ कंपन्या आहेत ज्या घेरकिन्सचे, काकडीचे उत्पादन आणि निर्यात करतात. ते ड्रममध्ये पॅक केलेले आणि खाण्यासाठी तयार पॅकमध्ये अशा दोन स्वरूपात निर्यात केले जातात. काकडी-खिर्‍याच्या जागतिक गरजापैकी, एकटा भारत १५ टक्के मागणी पूर्ण करतो.
भारतीय वनस्पती आंतरराष्ट्रीय दर्जाच्या आहेत आणि परदेशी देशांच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी तयार केलेल्या आहेत. काकडी हे ९० दिवसांचे पीक असल्याने शेतकरी वर्षाला सरासरी दोन पिके घेतात.
‘कृषी आणि प्रक्रिया केलेले अन्न उत्पादने निर्यात विकास प्राधिकरण (APEDA)’ ने पायाभूत सुविधांचा विकास, जागतिक बाजारपेठेत उत्पादनाची जाहिरात आणि प्रक्रिया युनिट्समध्ये अन्न सुरक्षा व्यवस्थापन प्रणालींचे पालन करण्यासाठी विविध उपक्रम हाती घेतले आहेत. ज्याचा या काकडी उत्पादक शेतकर्‍यांना फायदा झाला आहे.
निर्यातीच्या क्षमतेव्यतिरिक्त, ग्रामीण रोजगार निर्मितीमध्ये काकडी उद्योग महत्त्वाची भूमिका बजावतो आहे. भारतात, ६५००० एकर वार्षिक उत्पादन क्षेत्रासह सुमारे ९०००० लहान आणि सीमांत शेतकरी काकडीची लागवड कंत्राटी शेती अंतर्गत करतात.
प्रक्रिया केलेल्या काकड्या मोठ्या प्रमाणात औद्योगिक कच्चा माल म्हणून आणि खाण्यास तयार जारमध्ये निर्यात केल्या जातात. मोठ्या प्रमाणात उत्पादनाच्या बाबतीत काकडीचा बाजार अजूनही उच्च टक्केवारीने व्यापलेला आहे.
काकडीचे, ड्रम आणि रेडी टू इट कन्झ्युमर पॅकमध्ये काकडीचे उत्पादन आणि निर्यात केली जाते. प्रक्रिया केलेल्या भाज्यांच्या निर्यातीला प्रोत्साहन देण्यासाठी APEDA ची भूमिका महत्त्वाची आहे.
पायाभूत सुविधांच्या विकासासाठी आणि प्रक्रिया केलेल्या काकड्यांची गुणवत्ता वाढविण्यासाठी तसेच आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत उत्पादनांना प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि प्रक्रिया युनिट्समध्ये अन्न सुरक्षा व्यवस्थापन प्रणालीच्या अंमलबजावणीसाठी APEDA आर्थिक सहाय्य पुरवत आहे.
APEDA उत्पादनाचे निर्यात मूल्य वाढविण्यासाठी काकडीच्या मूल्यवर्धनावरही भर देत आहे. यामुळेच आजमितीला भारत हा काकडी किंवा खिर्‍याचा सर्वात मोठा निर्यातदार देश बनला आहे.
—
आमचं युट्यूब चॅनल आणि त्यावरचे व्हिडिओज बघण्यासाठी चॅनलला फॉलो करा :
===
व्हिडिओजसाठी फॉलो करा : इनमराठी युट्यूब चॅनल
–
शेअरचॅटवर मिळवण्यासाठी क्लिक करा: इनमराठी शेअरचॅट ग्रुप
–
आता इनमराठीच्या लेखाच्या अपडेट्स मिळवा टेलिग्रामवर! जॉईन करा टेलिग्राम चॅनल: https://t.me/InMarathi
–
आमचे इतर लेख वाचण्यासाठी क्लिक करा: InMarathi.com | आमचे सर्व लेख मिळवण्यासाठी फॉलो करा : फेसबुक | ट्विटर | इंस्टाग्राम | टेलिग्राम । शेअरचॅट | Copyright © InMarathi.com | All rights reserved.
