वस्तूंच्या देवाणघेवाणीतून कोरोना होतो? भीती पसरवण्यापेक्षा ‘हे’ गैरसमज दूर करून घ्या
आमचे सर्व लेख मिळवण्यासाठी फॉलो करा : फेसबुक | ट्विटर | इंस्टाग्राम |
===
कोविद-१९ किंवा कोरोना ह्या भयानक, जीवघेण्या व्हायरसबद्दल रोजच्या रोज काही ना काही वाचण्यात, ऐकण्यात येत आहे.
गेल्या २-३ महिन्यात झपाट्याने पसरलेल्या ह्या विषाणूने क्षणात होत्याचं नव्हतं केलंय, सगळ्यांच्या तोंडचं पाणी पळवलंय. माणसे कीड्या-मुंग्यांसारखी मरतायत.
आणि बाकीचे ठणठणीत राहण्यासाठी घरातून बाहेर पडत नाहीयेत.
त्यात भर म्हणजे हा व्हायरस जेव्हढ्या वेगाने पसरतोय तेव्हढ्याच वेगाने किंबहूना त्याच्यापेक्षा जास्त वेगाने त्याच्या बद्द्ल समज-गैरसमज पसरतायत.
ज्यामुळे लोकांमध्ये अधिकच भीती पसरलीये. ह्याकरिता योग्य माहिती आणि योग्य मार्गदर्शन तसेन जनजागृती होणे आवश्यक आहे. आज आपण ह्याबद्दल काही योग्य माहिती घेऊया.
ह्या विषाणूंची एक निश्चित मात्रा आहे जी आपल्याला संक्रमित होण्यासाठी धोकादायक आहे. आपल्या बोटावर नुकताच एक विषाणूचा कण असल्यास, आपल्याला संसर्ग होण्याची शक्यता नाही.
काही विषाणू खूप सामर्थ्यवान असतात, तर काही माणसांची रोगप्रतिकारक शक्ती खूपच कमी असते ज्यामुळे त्यांना संक्रमित होण्यासाठी फक्त १० विषाणू पुरेसे असतात!
आपण जितकी स्वच्छता राखाल, तितकेच आपल्याला संसर्ग होण्याची शक्यता कमी आहे. म्हणूनच पृष्ठभागावरील विषाणूचे प्रमाण महत्त्वपूर्ण आहे.
कोविद -१९ कारणीभूत असलेल्या कोरोना व्हायरस प्रामुख्याने एका व्यक्तीकडून दुसऱ्या व्यक्तीपर्यंत पसरतात. जेव्हा संसर्ग झालेल्या एखाद्यास खोकला किंवा शिंक येते तेव्हा त्याद्वारे तो व्हायरस हवेत पसरतो.
एक निरोगी व्यक्ती श्वासाद्वारे संसर्गजन्य होऊ शकते.
जर आपण एखाद्या पृष्ठभागावर किंवा त्यावरील विषाणू असलेल्या एखाद्या वस्तूला स्पर्श करून जर आपल्या तोंडाला, नाकाला किंवा डोळ्यांना स्पर्श केला तर आपल्याला ह्या विषाणूंचा संसर्ग होऊ शकतो,
पण त्या पृष्ठभागावर कोविद-१९ जास्त काळ टिकू शकत नाही.
डॉ. अकोको इवासाकी ह्यांच्या मते याचा अर्थ असा आहे की व्हायरसचे काही भाग अजूनही बाकी आहेत.
विषाणूची साखळी खंडित होण्यासाठी इतर अनेक घटकांची आवश्यकता आहे.
आपल्याकडे बिट्स आणि आरएनएचे तुकडे असल्यास ते व्हायरस तयार करणार नाही, आपल्याला अखंड जीनोम आवश्यक आहे.
फक्त आपल्याकडे आरएनएचा एक छोटा तुकडा आहे याचा अर्थ असा नाही की तेथे संक्रमण आहे.
पृष्ठभागांवर व्हायरस किती काळ टिकेल?
मार्कस् न्यू इंग्लंड जर्नल ऑफ मेडिसिनने नुकताच एक अभ्यास प्रकाशित केला.
ज्यामध्ये नियंत्रित प्रयोगशाळेच्या सेटिंगमध्ये विविध प्रकारच्या पृष्ठभागावर व्हायरस किती काळ स्थिर राहू शकतो यांचे परीक्षण केले.
त्यांना आढळले की ते अद्याप तांब्यावर चार तासांपर्यंत, आणि प्लास्टिक आणि स्टीलवर ७२ तासांपर्यंत शोधण्यायोग्य आहे.
परंतु हे लक्षात घेणे महत्वाचे आहे की त्या प्रत्येक पृष्ठभागावर वेळोवेळी व्हायरसचे प्रमाण झपाट्याने कमी झाले. आणि म्हणूनच त्यांना स्पर्श होण्यापासून निर्माण होणारा धोकाही वेळोवेळी कमी होईल.
कोरोना व्हायरस काउंटरटॉप्स आणि डोअरनॉब्स सारख्या पृष्ठभागावर बरेच तास किंवा दिवस जगू शकतो. हे किती काळ टिकते हे पृष्ठभागापासून बनविलेल्या साहित्यावर अवलंबून असते.
हे लक्षात ठेवा की कोविद-१९ कारणीभूत असलेल्या नवीन करोना व्हायरसबद्दल संशोधकांना अजूनही बरेच काही शोधायचे आहे!
उदाहरणार्थ, उष्णता, सर्दी किंवा सूर्यप्रकाशाच्या प्रदर्शनामुळे पृष्ठभागावर तो किती काळ राहतो यांची त्यांना देखील पुरेशी माहिती नाही.
आज आपण तेच समजून घ्यायचा प्रयत्न करुयात की नक्की कोणत्या पृष्ठभागावर तो विषाणू किती काळ टिकू शकतो!
१. धातू
उदाहरणे: दार्वाजाच्या कड्या; डोअरनॉब्स्, दागिने, चांदीची भांडी – ५ दिवस
२. लाकूड
उदाहरणे: फर्निचर, डेकिंग – ४ दिवस
३. प्लास्टिक
उदाहरणे: दुधाचे कंटेनर आणि डिटर्जंट बाटल्या, सबवे आणि बस सीट, बॅकपॅक, लिफ्ट बटणे यासारखे पॅकेजिंग – २ ते ३ दिवस
४. स्टेनलेस स्टील
उदाहरणे: रेफ्रिजरेटर, भांडी आणि भांड्या, बुडलेल्या, काही पाण्याच्या बाटल्या – २ ते ३ दिवस
५. पुठ्ठा
उदाहरणे: शिपिंग बॉक्स – २४ तास
६. तांबे
उदाहरणे: पेनी, टीकेटलेट्स, कूकवेअर – ४ तास
७. अल्युमिनियम
उदाहरणे: सोडा कॅन, पाण्याच्या बाटल्या – २ ते ८ तास
८. काच
उदाहरणे: चष्मा, ग्लास, मोजण्याचे कप, आरसे, खिडक्या – ५ दिवसांपर्यंत
९. कुंभारकामविषयक पदार्थ
उदाहरणे: डिशेस, मडकी, मग – ५ दिवस
१०. कागद
कागदावर वेळेची लांबी बदलते. कोरोनाव्हायरसचे काही प्रकार कागदावर काही मिनिटेच जगतात, तर काही ५ दिवसांपर्यंत जगतात.
११. अन्न
कोरोना व्हायरस अन्नाच्या संपर्कात गेल्यासारखे दिसत नाही. तरीही, आपण फळ आणि भाज्या खाण्यापूर्वी वाहत्या पाण्याखाली धुवा ही चांगली कल्पना आहे.
त्यांच्या पृष्ठभागावर असणारे कोणतेही जंतू काढून टाकण्यासाठी त्यांना ब्रशने किंवा आपल्या हातांनी स्क्रब करा. आपण बाजारातून किंवा सुपरमार्केटमधून परत आल्यानंतर आपले हात, पाय स्वच्छ धुवा.
आपली प्रतिकारशक्ती कमकुवत असल्यास, आपण गोठलेले किंवा कॅन केलेला उत्पादन खरेदी करू शकता.
१२. पाणी
कोरोना व्हायरस पिण्याच्या पाण्यात सापडला नाही.
कोरोना व्हायरस विविध पृष्ठांवर जसे फॅब्रिक्स आणि काउंटरटॉप्सवर जगू शकतात.
आपण काय करू शकता :
कोरोना व्हायरस होण्याची किंवा पसरविण्याची आपली शक्यता कमी करण्यासाठी, दररोज आपल्या घरी आणि कार्यालयातील सर्व पृष्ठभाग आणि वस्तू स्वच्छ आणि निर्जंतुकीकरण करा.
जसे की काउंटरटॉप्स, सारण्या, डोअरनॉब्स, स्नानगृह फिक्स्चर, शौचालय, फोन, कीबोर्ड!
घरगुती स्वच्छता ठेवा, जिथे जिथे धूळ किंवा तत्सम विषाणू जमा होण्याची शक्यता आहे ते ते सर्व नीट स्वच्छ करा.
जर पृष्ठभाग गलिच्छ असतील तर प्रथम त्यांना साबण आणि पाण्याने स्वच्छ करा आणि नंतर निर्जंतुकीकरण करा.
आपण काय स्पर्श करीत आहोत, विशेषत: अनेक जणांचा-स्पर्श असलेल्या पृष्ठभागांबद्दल, वस्तूंबद्दल जागरूक असणे आणि गोष्टींना स्पर्श केल्यानंतर आपले हात स्वच्छ करण्याविषयी काळजी घेणे जास्त महत्वाचे आहे.
उदाहरणार्थ, सार्वजनिक जागा किंवा किराणा दुकान आणि जिथे बरेच लोक असतात.
नियमित स्वच्छ्ता ठेवा. फरशी/लादी, डायनिंग टेबल, सिंक-वॉश बेसिन, संडास-बाथरूम ह्यासारख्या गोष्टी रोजच्या रोज साफ करणे अत्यावश्यक आहे.
आपण औषधांच्या दुकानात किंवा सुपरमार्केटला भेट दिल्यानंतर भाजी, किंवा इतर काहीही वस्तू आणल्यानंतर आपले हात साबण आणि कोमट पाण्याने कमीतकमी २० सेकंद धुवा.
आपणच आपल्याला सुरक्षित ठेवुया आणि ह्या विषाणूची साखळी खंडित करूया. अफवांवर विश्वास ठेवण्यापेक्षा जागरूक नागरिक बनून अफवांचीही साखळी तोडूया आणि सरकार, वैद्यकीय यंत्रणा ह्यांना योग्य ते सहाय्य करूया.
===
आमचे इतर लेख वाचण्यासाठी क्लिक करा: InMarathi.com | आमचे सर्व लेख मिळवण्यासाठी फॉलो करा : फेसबुक | ट्विटर | इंस्टाग्राम | Copyright © InMarathi.com | All rights reserved.