आमचे सर्व लेख मिळवण्यासाठी फॉलो करा : फेसबुक | ट्विटर | इंस्टाग्राम |
===
आत्ताच्या घडीला सगळ्याच देशांना काळजी करायला लावणारी समस्या म्हणजे कोरोना व्हायरसचा संसर्ग!
आता ह्या समस्येने आक्राळ-विक्राळ रूप धारण केले आहे. हा रोग संसर्गजन्य असल्याने माणसे जीव मुठीत घेऊन वावरत आहेत. अजूनही शास्त्रज्ञांना ह्यावरचा उपाय सापडला नाहीये.
प्रत्येक देशात आपापल्या परीने हा संसर्ग होऊ नये म्हणून सरकार, डॉक्टर्स् इत्यादी लोकं आपापल्या परीने शर्थीचे प्रयत्न करत आहेत.
प्रसार माध्यमांतून योग्य तो संदेश लोकांपर्यंत पोहोचविण्याचे काम वेगाने सुरू आहे.
कुणीतरी म्हंटलं आहे की, विज्ञान सर्व राष्ट्रीय अडथळ्यांना ओलांडते.
म्हणून ब्रिटन कोरोना व्हायरसच्या संदर्भात विवादास्पद आणि अतिशय वेगळ्या मार्गाचा अवलंब करीत आहे.
विज्ञानाद्वारे त्यास मार्गदर्शन केले जात आहे, असं पंतप्रधान बोरिस जॉनसन यांच्याकडून वारंवार सांगितलं गेलं आहे.
हे ब्रिटन सोडून इतर देशात वापरण्यात येणाऱ्या विज्ञानपेक्षा अगदी भिन्न विज्ञान आहे.
ब्रिटिश शास्त्रज्ञांच्या मते, त्यांच्या विज्ञानाच्या अभ्यासानुसार- असा तर्क आहे की, त्यातून (कोरोना व्हायरसच्या संसर्गातून) सावरण्यासाठी बर्यााच लोकांना खरोखरच कोरोना व्हायरसचा संसर्ग व्हायला हवा.
याला वैज्ञानिकदृष्ट्या “कळप रोग प्रतिकारशक्ती” (“herd immunity”) दृष्टिकोन म्हटलं जातं.
या दृष्टिकोनानुसार, शास्त्रज्ञांना असं वाटतं की, ६० टक्के लोकसंख्या कोरोना व्हायरस संसर्गयुक्त करावी जेणेकरून इतरांना त्या व्हायरसची लागण होण्याची शक्यता कमी होईल.
कारण की, एकदा हे काही ठराविक ठिकाणी पुरेसे पसरले की इतरत्र पसरण्यास प्रतिबंध होईल.
आणि या धोरणानुसार, तिथल्या सरकार शाळा बंद करण्याविरूद्ध, मोठ्या सामाजिक आणि क्रीडा मेळाव्याच्या बंद विरोधात, सामाजिक कार्यक्रमांच्या बंदी विरोधात किंवा जमावबंदीच्या विरोधात आंदोलन करीत आहे.
यामुळे कोरोना व्हयरस विरोधात वाढत जाणार्‍या जनतेला मोठा धक्का बसला असताना, सरकार पुढच्या आठवड्यात यू-टर्नचा विचार करीत आहे जिथे मोठ्या प्रमाणात मेळावे आणि क्रीडा स्पर्धांवर बंदी घालू शकते.
कारण या धोरणाविरूद्ध सार्वजनिक दबाव वाढत आहे. पण, ही एक तडजोड आहे. कारण त्यामागील शास्त्राला समजून घेतलं जात नाहीये.
यूकेचे मुख्य वैज्ञानिक सल्लागार सर पॅट्रिक व्हॅलेन्स यांनी “कळप रोग प्रतिकारशक्ती” (“herd immunity”) हा युक्तिवाद पुढे केला आहे.
कळपांचा युक्तिवाद हा योग्य लसीकरणाच्या विकासाप्रमाणेच आदर्शपणे कार्य करतो.
सर पॅट्रिक हे कबूल करतात की, सध्याचा उद्रेक रोखण्यासाठी कोरोना व्हायरस लस वेळेत तयार होणार नाही.
आणि म्हणूनच, असा युक्तीवाद केला जातो, की लोकसंख्येस प्रभावीपणे दिली जाणारी लस नसतानाही मोठ्या प्रमाणात लोकांना विषाणूचा संसर्ग होणे आवश्यक आहे आणि नंतर ते बरे होईल. कारण त्या व्हायरसचा प्रभाव नष्ट होईल.
आता, ब्रिटनमधील अग्रगण्य संस्थांमधील २२९ शास्त्रज्ञांच्या गटाने सरकारला पत्र लिहून व्हॅलेन्स आणि त्याच्या टीमने मांडलेल्या युक्तिवादांवर जोरदार टीका केली.
त्यांनी त्याचे मॉडेलिंग प्रकाशित करण्याच्या मागणीला प्रखर विरोध करून त्याचे योग्य पुनरावलोकन झाले पाहिजे असं मत मांडलं आहे.
या मुद्द्याला विरोध करताना ते म्हणतात की, हा मुद्दा योग्य रितीने पारखून घेतला नाही तर या युक्तिवादाच्या आधारे हजारो लोकांचे जीवन एका फटक्यात धोक्यात येऊ शकते.
कल्पना करा, जर आपण ते धोरण भारतात वापरात आले तर…!
सरकार अशी घोषणा करीत आहे की सरकारची अशी इच्छा आहे की, सुमारे ७०० ते ८०० दशलक्ष लोकांना कोरोना व्हायरसचा संसर्ग व्हावा.
अशी घोषणा करणार्या नेत्याचे भवितव्य काय असेल हे स्पष्टच आहे आणि असा सल्ला देणार्या शास्त्रज्ञांचं काय होईल हे सांगणे न लगे!
मात्र प्रत्यक्षात अनेक शास्त्रज्ञ स्वतः सल्ला देत आहेत की, लोकांनी आपले हात धुवावेत, सॅनिटायझर वापरावे आणि स्वत: ला सुरक्षित ठेवावं.
व्हायरसचा संसर्ग व्हावा म्हणून त्याची गळाभेट घेणॆ योग्य नाही.
त्याउलट प्रत्येक देश कोणत्याही सार्वजनिक कार्यक्रमावर बंदी घालून त्या व्हायरसचा प्रसार रोखण्य़ाचाच प्रयत्न करीत आहे.
भारताने स्वत:ला सुरक्षेच्या अंतर्गत ठेवले आहे. सुरक्षितता बाळगण्याचे शक्य ते सर्व उपाय भारत सरकारने अवलंबिले आहेत.
काही अधिकृत आणि मुत्सद्दी भेटी आणि विशिष्ट रोजगार आणि प्रकल्प-संबंधित कामांशिवाय इतर कोणत्याही भेटीस, जमावास परवानगी नाही.
सरकारचा असा तर्क आहे की, हे सर्व वेळेतच आणि शक्यतो लवकर थांबविले पाहिजे. जर मोठ्या प्रमाणावर हा व्हायरस पसरला तर परिस्थिती खूपच गंभीर होइल्,
सर्व हाताबाहेर जायच्या आत त्याला आळा घालणे योग्य आहे. हे चीनने यशस्वीरित्या स्वीकारल्या जाणार्‍या लॉकडाउन पद्धतीच्या अनुषंगाने आहे आणि आता इटलीमध्ये परिणाम दिसून येत आहेत.
संपूर्ण युरोपमधील सरकार, जी साथीच्या आजाराची अधिकृत केंद्र आहेत, तेथील लोक शक्यतो ह्या संसर्गजन्य संक्रमणाचा प्रसार रोखण्यासाठी लोकांचा जमाव थांबविण्यासाठी, अनेक लोकं एकत्र येऊ नयेत ह्याकरिता समान धोरणे पाळत आहेत.
पण ब्रिटन नाही.
ब्रिटनच्या विमानांवर उड्डाण करण्यास बंदी घातली गेली आहे, ती केवळ इटलीच्या काही उत्तरी भागांमधून मर्यादित केली गेली आहेत.
ब्रिटिश विमानतळांवर आगमन झालेल्या प्रवाशांचे कोणतीही तपासणी होत नाही. लोक प्रवास करीत आहेत कारण त्यांनी निवडायला नको ते निवडले आहे, आणि तेथील सरकारही प्रवासावर बंदी घालत नाहीये.
सार्वजनिक आणि क्रीडा मेळाव्यांवरील निर्बंध दिसून येत आहेत याचं सगळं श्रेय लोकांच्या निर्णयाला आहे, सरकारी धोरणाचा परिणाम म्हणून नाही.
शासनाच्या आदेशाची वाट न पाहता क्रीडा संघटनांनी स्वतः कार्यक्रम रोखले आहेत, थांबविले आहेत.
आता तेथील सरकार शेवटी अशा पद्धतींवर विचार करीत आहे ज्याने सार्वजनिक कार्यक्रम सुरू राहिले पाहिजेत.
बोरिस जॉनसन शेवटी आपल्या लोकांचे अनुसरण करण्यास प्रारंभ करीत आहे. कळप पाळण्यासाठी (“herd immunity”) यू-टर्निंग करीत आहे, तसेच शास्त्रज्ञांचे अनुसरण करण्याचा प्रयत्न करीत आहेत.
मुख्य वैज्ञानिक सल्लागार सर पॅट्रिक यांनी सांगितले आहे की. ब्रिटनमधील सुमारे ५००० ते १०,००० लोकांना आधीच कोरोना व्हायरस आहे, परंतु मर्यादित चाचण्यांमुळे उद्भवणारी अधिकृत संख्या त्याहून कमी आहे.
म्हणून ब्रिटन आपल्या विज्ञानाने जास्तीत जास्त लोकांना कोरोना व्हायरस संसर्गित करण्याच्या मार्गावर आनंदाने दिसेल.
इतर देशांमधील वैज्ञानिक, इतर देशांमधील सरकार हे वेगळ्या पद्धतीने कोरोना व्हायरसचा सामना करीत आहेत.
तर, ब्रिटिश लोक त्यांचे विज्ञान आणि त्यांचे सरकार यांचे अनुसरण करण्यास अधिकाधिक प्रारंभ करीत आहेत.
===
आमचे इतर लेख वाचण्यासाठी क्लिक करा: InMarathi.com | आमचे सर्व लेख मिळवण्यासाठी फॉलो करा : फेसबुक | ट्विटर | इंस्टाग्राम | Copyright © InMarathi.com | All rights reserved.
