प्रेमविवाहाला पालकांचा नकार “ह्या” कारणांमुळे असेल तर त्याला चूक तरी कसं म्हणावं?

इनमराठी टीम

2 years ago

आमचे सर्व लेख मिळवण्यासाठी फॉलो करा : फेसबुक | ट्विटर | इंस्टाग्राम | टेलिग्राम । शेअरचॅट

–

व्हिडिओजसाठी फॉलो करा : इनमराठी युट्यूब चॅनल

===

लग्न हे दोन संस्कृती, दोन विचार आणि दोन भिन्न प्रकृतीच्या लोकांचे मिलनअसतं. आपल्या भारतीय संस्कृतीमध्ये लग्न संस्थेला त्यामुळेच खूप महत्व आहे. एका लग्नामुळे अनेक घटक प्रभावित होत असतात. ही झाली पूर्वीची लग्न करण्याची कारणे पण मित्रांनो आता काळ बदलला आहे तसं समाजाचे विचार आणि आचार ही बदलले आहेत.

आता पूर्वीसारखे परंपरागत सहसा वागळे जात नसले तरी आधुनिक म्हणवून घेणारे पालक आपल्या मुला-मुलींच्या लग्नाचा विषय येताच एकदम असुरक्षित होतात. त्यांचे वागणे बदलते, नात्यातला मोकळेपणा जणू नाहीसा होतो.

कधीकधी घराचे बॅटल-फील्ड बनते. का होत असेल असे? काय असतील त्यामागची कारणे? खरेतर पालक इतर ठिकाणी आपल्या मुलांना त्यांची स्पेस देतात मग मुलांनी प्रेम-विवाह करायचा ठरवला की अशी काय जादूची कंडी फिरते की नेहमी गुडी गुडी वागणारे पालक एकदम टोकाची भूमिका घेऊ पाहतात.

जेव्हा जेव्हा मुलगा -मुलगी एकमेकांना पसंत करू लागतात तेव्हा त्यांच्यासमोर सर्वात मोठं आव्हानअसतं ते घरातील सदस्यांना लग्नासाठी राजी करणं. जेव्हा प्रेम विवाहाचा विषय येतो, तेव्हा सर्व घरांमध्ये ही एक मोठी समस्या बनते. अशा स्थितीत तरुण पिढीला समजत नाही की त्यांचे आई-वडील किंवा पालक त्यांच्या लव मॅरेजला इतके विरोध का करतात? चला, जाणून घेवू या मागची कारणे.

भारतात प्राचीन काळापासून वडीलधार्‍या लोकांनी लग्न ठरवण्याची परंपरा आहे. पूर्वीच्या काळी, मुलगी आणि मुलाचे कुटुंब त्यांच्या लग्नासाठी जोडीदार निवडत असत आणि त्यांना ते पाळावे लागत असे. त्या वेळी ज्या मुलीचे किंवा मुलाचे लग्न करायचं आहे त्याबद्दल काय महत्वाचं आहे हे फक्त कुटुंबच ठरवतं. कुटुंब हे लोक आहे जे त्यांच्या लग्नाचे भाग्य ठरवतात आणि मुलगी किंवा मुलगा कोणत्याही प्रश्नाशिवाय ते स्वीकारतात.

खूप मोठ्या कालावधीपर्यंत ही परंपरा भारतात पाळली जात होती, मुलांनी कोणताही प्रश्न न करता, त्यांना त्यांच्या पालकांनी आणि कुटुंबाने निवडलेल्या व्यक्तीशी लग्न करावं लागत होतं. त्यांना कोणत्या वयात लग्न करायचे आहे हा प्रश्न फार काळ कधीच उद्भवत नाही पण एका बिंदूनंतर एक वेळ अशी आली जेव्हा मुलं आणि मुली त्यांच्या पालकांना आणि कुटुंबाला त्यांनी त्यांच्यासाठी निवडलेल्या जोडीदाराबद्दल प्रश्न विचारू लागले आणि मुख्य म्हणजे त्यांना फक्त त्यांच्या इच्छेनुसार स्वतःचा जोडीदार निवडायचा आहे. आणि कुटुंबाने त्यांचे निर्णय स्वीकारावे अशी त्यांची इच्छा आहे.

ही काही लोकांची धाडसी चाल होती आणि सुरुवातीला समाज याच्या विरोधात होता पण जसजसा वेळ निघून गेला तसतसे त्यांनी लग्नाबाबत त्यांची विचारधारा बदलण्यास सुरुवात केली. असे असले तरी आजही पालक मुलाचा /मुलीचा प्रेम-विवाह करून देण्यास उत्सुक नसतात. त्याचीही काही कारणे आहेत.

१. जोडीदाराची निवड :

कदाचित पालक नेहमीच हा विचार करतात की आपली मुलं जोडीदाराबाबत योग्य निर्णय घेऊ शकत नाहीत. मुलांच्या पसंतीचा जोडीदार त्यांच्याशी नीट वागणार नाही, अशी भीतीही त्यांना असू शकते.

२. कुटुंबाची परंपरा :

आजही अनेक कुटुंबात अशी गोष्ट आहे जिथे लव मॅरेज कधीच झाले नाही. घरातील, कुटुंबातील सारे विवाह हे ठरवून केले गेले. आपल्या मुलांना प्रेमविवाह करू दिल्यास धार्मिक आणि सांस्कृतिक समस्यांना तोंड देण्याची पालकांना भीती वाटते. स्वतःच्या जातीचा किंवा धर्माचा नसलेल्या मुलाशी किंवा मुलीशी जुळवून घेणं त्यांना खूप अवघड वाटते .

३. दीर्घकाळ टिकणारा :

भारतात सर्वकाही ठरवून केलेला विवाह अजूनही चांगला, योग्य आणि टिकाऊ मानला जातो. तरुण पिढी काहीही म्हणो, जुन्या पिढीचा असा विश्वास आहे की लग्न संबंध तुटण्याची शक्यता लव मॅरेज मध्ये जास्त प्रमाणात असते .

४. सामाजिक प्रतिष्ठा :

इतर कुटुंबातील सदस्य आणि त्यांच्या आजूबाजूचे लोक काय म्हणतील याला पालक घाबरतात. आजूबाजूच्या लोकांच्या सहकार्याशिवाय समाजात राहणे खूप कठीण आहे, तेव्हा त्या लोकांना जपले पाहिजे अशीही पालकांची मानसिकता असते.

धर्म/जातीशी संबंधित नसलेल्या व्यक्तीशी लग्न करून त्यांना त्यांच्या कुटुंबाची प्रतिष्ठा गमवायची नसते. भारतीय पालकांचा असा विश्वास आहे की आपल्या मुलांना इतर जाती/धर्मातील मुलाशी/मुलीला लग्न करण्यास परवानगी देण्यापेक्षा मरणे चांगले आहे.

५. सांस्कृतिक दडपण :

बरेचदा संस्कृतिक भिन्नता हे देखील प्रेम-विवाहास नकार देण्याचे कारण असू शकते. आजही विवाहांमध्ये जातीचा वरचष्मा असून, समाजव्यवस्थेच्या विरोधात जाणे हे पाप मानले जाते. आई-वडिलांच्या इच्छेविरुद्ध आपल्या मर्जीने जाणारी जोडपी भारतीय समाजाच्या दृष्टीने काळ्या मेंढ्यांपेक्षा कमी नाहीत आणि त्यांचे हे कृत्य सामाजिक रूढींविरुद्ध बंड मानले जाते. त्यामुळे ग्रामीण भागात, पालक आज ही त्यांच्या मुलांनी त्यांच्या परवानगीशिवाय लग्न करण्याचा प्रयत्न केल्यास त्यांना कठोर शिक्षा देतात.

–

मैत्रिणीचं प्रेम “सीमेवर” ठेऊन लतादीदींनी पाकिस्तानला मस्त सणकावून लावली होती!

लग्नाआधी मुलांनी या ७ गोष्टी शिकल्या नाहीत, तर संसार सुखाचा होऊच शकत नाही!

–

मित्रांनो अशा काही कारणांमुळे काळ, समाज कितीही बदलला असे आपण मनात असलो तरी जेव्हा केव्हा लग्नाचा विषय असतो तेव्हा आपले पालक या कारणांमुळे प्रेम विवाह करण्यास नकार देतात. यामागे अर्थातच त्यांची माया, आपण कोणत्याही प्रकारे फसवले जाऊ नये, आपले शारीरिक ,मानसिक असे कोणतेही नुकसान होवू नये ही काळजीच जास्त असते हे ही तितकेच महत्वाचे नाही का?

—

आमचं युट्यूब चॅनल आणि त्यावरचे व्हिडिओज बघण्यासाठी चॅनलला फॉलो करा :